ក្រុមអ្នកវិភាគថារដ្ឋាភិបាលបុរសខ្លាំងនៃអាណាចក្រសម្បូររាជានិងផ្កាយរះ កំពុងតែដឹកនាំប្រទេសបែបផ្ដាច់ការក្នុងនិយាមសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ !!
ប្រទេសកម្ពុជា កំពុងតែឆ្លងកាត់របត់ថ្មីមួយនាពេលបច្ចុប្បន្ន ដែលក្រុមអ្នកវិភាគមើលឃើញថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងតែភ័យខ្លាចប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងអង្គការឯករាជ្យមួយចំនួនកំពុងតែបំពេញបេសកកម្មរបស់ខ្លួន ដើម្បីធ្វើការលើកស្ទួយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។
ក្រុមអ្នកវិភាគលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលភ័យព្រួយអំពីការបាត់បង់អ្នកគាំទ្រកាន់តែច្រើននៅក្នុងការបោះឆ្នោតអាណត្តិទី៦ ឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខ ដែលបញ្ហានេះជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលប្រើប្រាស់យុទ្ធសាស្ត្រថ្មីដើម្បីទប់ស្កាត់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលមានវិជ្ជាជីវៈ ឯករាជ្យ បន្តការផ្សាយរបស់ខ្លួនបាន។
អ្នកវិភាគលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងដឹកនាំប្រទេសបែបផ្ដាច់ការនៅក្នុងរបបប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីគ្រប់គ្រងអំណាចរបស់ខ្លួនបន្ត ទោះបីជាសកម្មភាពដឹកនាំបែបនេះផ្ទុយទៅនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញក្ដី។
ការលើកឡើងរបស់អ្នកវិភាគបែបនេះ នៅស្របពេលរដ្ឋាភិបាលបានបិទវិទ្យាស្ថានជាតិប្រជាធិបតេយ្យ (NDI) និងបណ្ដេញបុគ្គលិកអង្គការនេះជាជនបរទេសឲ្យអស់ពីកម្ពុជា។ ទន្ទឹមនឹងនេះ រដ្ឋាភិបាលក៏បានបិទស្ថានីយវិទ្យុមួយចំនួនដែលបានផ្សាយបន្តវិទ្យុអាស៊ីសេរី វិទ្យុសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក វីអូអេ (VOA) វិទ្យុសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ វីអូឌី (VOD) និងកាសែត ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) ក្នុងហេតុផលមិនគោរពច្បាប់កម្ពុជា។
អ្នកវិភាគលើកឡើងថា ស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិបានក្ដោបក្ដាប់អំណាចដែលរំលោភលើស្ថាប័នពីរទៀត គឺស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ និងតុលាការ។
អ្នកវិភាគឯករាជ្យ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មានប្រសាសន៍នៅក្នុងនាទីវេទិកាអ្នកស្ដាប់អាស៊ីសេរីកាលពីរាត្រីថ្ងៃទី២៩ សីហា ថា កម្ពុជា បានទទួលយករបបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស សភានិយម នៅក្រោយពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ចែងយ៉ាងច្បាស់អំពីអំណាចទាំងបីឲ្យដាច់ពីគ្នា គឺស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិ នីតិប្បញ្ញត្តិ និងតុលាការ ហើយតុលាការត្រូវឯករាជ្យ និងត្រូវគោរពសិទ្ធិមនុស្ស។ ក៏ប៉ុន្តែលោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បញ្ជាក់ថា ការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលសព្វថ្ងៃនេះមិនគោរពតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះឡើយ អំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅតែកើតមានជាហូរហែ មេដឹកនាំ ឬនាយករដ្ឋមន្ត្រីចង់ធ្វើអ្វីស្រេចតែចិត្ត ឬផ្ដាច់ការ៖ «»។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងរបស់អ្នកវិភាគនេះ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បញ្ជាក់ថា កម្ពុជា ជាប្រទេសនីតិរដ្ឋ ហើយរដ្ឋាភិបាលត្រូវតែអនុវត្តច្បាប់ ដើម្បីពង្រឹងនីតិរដ្ឋ៖ «»។
ទោះបីជាបែបនេះក្ដី សមាជិកសភាអាស៊ានសម្រាប់សិទ្ធិមនុស្ស (APHR) បានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននៅថ្ងៃទី៣១ សីហា សម្ដែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះស្ថានភាពរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ខណៈរដ្ឋាភិបាលបន្តកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីបង្ក្រាបប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលនោះ។
ប្រធានសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស (APHR) លោក ឆាលស៍ សានទីអេហ្គោ (Charles Santiago) មានប្រសាសន៍ថា ការបង្ក្រាបនេះគឺជាការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៃចលនារបស់រដ្ឋាភិបាលប្រឆាំងនឹងសំឡេងឯករាជ្យ ដែលសំដៅទៅលើជោគវាសនានៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ជាពិសេសការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខ។ លោកបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលបង្កឲ្យមានបរិយាកាសភ័យខ្លាចនេះជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដែលជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដើម្បីកាន់អំណាចបន្តទៀត។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក វិញ អ្នកស្រី ហ៊េតថឺ ណើត (Heather Nauert) បានថ្លែងភ្លាមៗក្រោយពីរដ្ឋាភិបាលបានបិទអង្គការ NDI កាលពីថ្ងៃទី២៣ សីហា ថា សហរដ្ឋអាមេរិក សម្ដែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការធ្លាក់ចុះនៃបរិយាកាសប្រជាធិបតេយ្យក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសចំណាត់ការលើអង្គការសង្គមស៊ីវិល សារព័ត៌មាន និងអង្គការ NDI។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា ការបណ្តេញអង្គការ NDI ការបិទស្ថានីយវិទ្យុតែមួយគត់ដែលជាដៃគូរបស់គណបក្សប្រឆាំង និងការស៊ើបអង្កេតពីការបង់ពន្ធលើអង្គភាពសារព័ត៌មានឯករាជ្យ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល រួមមានកាសែត ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី វិទ្យុសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក វិទ្យុអាស៊ីសេរី វិទ្យុសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ វីអូឌី អង្គការលីកាដូ (LICADHO) អាដហុក (ADHOC) និងខុមហ្វ្រែល (COMFREL) គឺជាការគាបសង្កត់ គឺជាការបិទសិទ្ធិសេរីភាពសារព័ត៌មាន និងលទ្ធភាពធ្វើការងាររបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល។
អ្នកវិភាគបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងប្រទេសដែលដឹកនាំតាមបែបកុម្មុយនីស្ត គឺរដ្ឋាភិបាលនោះមិនត្រូវការដៃគូអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងស្ថាប័នព័ត៌មានណាដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលឡើយ។ រដ្ឋាភិបាលបែបនេះតែងតែភ័យខ្លាចស្ថាប័នព័ត៌មានឯករាជ្យ ដែលស្ថាប័នព័ត៌មានទាំងនោះតែងតែលាតត្រដាងនូវអំពើពុករលួយ និងភាពអសកម្មដែលរដ្ឋាភិបាលចង់បិទបាំងនោះ។
អ្នកជំនាញខាងវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងអភិបាលកិច្ច លោកបណ្ឌិត ចាន់ វិបុល មានប្រសាសន៍ថា ការគ្រប់គ្រងរដ្ឋដែលបង្កើតឲ្យមានស្ថាប័នប្រជាធិបតេយ្យដែលជារបៀបចាត់ចែងរបស់រដ្ឋ ដើម្បីរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មនោះ គឺមានតួអង្គបីសំខាន់ ទី១ អង្គការសង្គមស៊ីវិល ទី២ គណបក្សនយោបាយ និងបណ្ដាញសារព័ត៌មាន វិស័យឯកជន។ លើសពីនេះទៀត លោកបណ្ឌិត ចាន់ វិបុល អះអាងថា តាមការស្រាវជ្រាវរបស់លោករកឃើញថា តំណាងរាស្ត្រមិនបានបំពេញនូវតួនាទីរបស់ខ្លួនឲ្យបានពេញលេញដូចដែលបានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះទេ តំណាងរាស្ត្របច្ចុប្បន្នទៅជាតំណាងបក្ស បញ្ហានេះដែលធ្វើស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិគ្របលើស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ៖ «»។
លំហូរសេរីនៃព័ត៌មាន និងគំនិតស្ថិតនៅក្នុងបេះដូងនៃរបបប្រជាធិបតេយ្យ ដែលមានសារសំខាន់ចំពោះការគោរពសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងពិតប្រាកដ។ នៅក្នុងប្រទេសមួយដែលគ្មានការគោរពដល់សេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ រួមមានសិទ្ធិស្វែងរក ទទួលបាន និងចែករំលែកព័ត៌មាន ព្រមទាំងគំនិតទេនោះ គេមិនអាចអនុវត្តសិទ្ធិបោះឆ្នោតបានឡើយ ហើយការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សកើតមានយ៉ាងស្ងៀមស្ងាត់ និងគ្មានមធ្យោបាយបកអាក្រាត លាតត្រដាងរដ្ឋាភិបាលពុករលួយ និងអសមត្ថភាពដែរ។
អ្នកវិភាគលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលបិទអង្គការ NDI និងស្ថានីយវិទ្យុមួយចំនួនក្រោមហេតុផលអនុវត្តច្បាប់នេះ ជាចេតនាដើម្បីបំបិទសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានឯករាជ្យរបស់ពលរដ្ឋ ដែលជាយុទ្ធសាស្ត្របំបិទសំឡេងអ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាលនៅមុនការបោះឆ្នោតមកដល់ ដែលជាសកម្មភាពដឹកនាំបែបផ្ដាច់ការអនុវត្តនៅក្នុងរបបប្រជាធិបតេយ្យ៕
ប្រភព ៖ វិទ្យុអាស៊ីសេរី
ព័ត៌មានទាក់ទង ៖ Global Witnessបានថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាករណីធ្វើទុក្ខបុកម្នេញឬធ្វើការបោសសម្អាតសំឡេងឯករាជ្យ-Global Witness condemns sweeping attack on independent voices in Cambodia
No comments:
Post a Comment