កាសែត ឌឹ វ៉ាស៊ីនតុន ប៉ុស្តិ៍ (The Washington Post) ដ៏ល្បីល្បាញរបស់អាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែវិច្ឆិកា បានបោះពុម្ពផ្សាយនូវអត្ថបទវិចារណកថា ដែលឆ្លុះឲ្យឃើញពីគោលជំហរ និងទស្សនៈរបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលកាសែតនេះ ដោយដាក់ចំណងជើងធំៗថា «ការស្តីបន្ទាសដ៏ចាំបាច់បំផុតរបស់សេតវិមានចំពោះប្រទេសមួយដែលលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យត្រូវបានសម្លាប់»។
កាសែតសន្និដ្ឋានថា នៅមិនទាន់យឺតពេលនៅឡើយទេដែលសហរដ្ឋអាមេរិក ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) មិនអាចធ្វើព្រងើយកន្តើយចំពោះកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសជាតិដទៃទៀតនៅពេលដែលលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៃប្រទេសទាំងនោះកំពុងស្ថិតក្រោមការគំរាមកំហែង។
ក្នុងបទវិចារណកថាលើកនេះរបស់កាសែតអាមេរិកាំង ដែលមានទំនោរទៅរកផ្នែកសេរីនិយមមួយនេះ អមជាមួយនឹងរូបថតលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅក្នុងឯកសណ្ឋានជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាលខ្មែរក្នុងពេលដែលលោកបានចូលរួមប្រារព្វទិវាឯករាជ្យជាតិកាលពីដើមខែវិច្ឆិកា កន្លងទៅនេះ។ កាសែតសរសេរថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលបានរឹតត្បិតយ៉ាងណែនបន្តិចម្តងៗទៅលើជីវិតលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងប្រទេសកម្ពុជានេះ បានធ្វើជាបញ្ចើចបញ្ចើបែបលុតក្រាបនៅចំពោះមុខប្រធានាធិបតី លោក ដូណាល់ ត្រាំ ក្នុងពេលដែលលោកធ្វើបទអន្តរាគមន៍ក្នុងសន្និសីទកំពូលអាស៊ាន កាលពីថ្ងៃទី១៣ វិច្ឆិកា នៅទីក្រុងម៉ានីល ប្រទេសហ្វីលីពីន។ លោក ហ៊ុន សែន បានសាទរចំពោះការសន្យារបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ដែលថា សហរដ្ឋអាមេរិក នឹងមិនជ្រៀតជ្រែកលើកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសដទៃនោះឡើយ។
កាសែតសរសេរបន្តថា កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៦ វិច្ឆិកា តុលាការកំពូលនៃប្រទេសកម្ពុជា ដូចដែលគេរំពឹងទុក បានប្រកាសរម្លាយគណបក្សប្រឆាំងធំជាងគេ គឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចោលតែម្តង ស្របតាមការបង្គាប់បញ្ជារបស់លោក ហ៊ុន សែន។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ២០១២ បានក្លាយជាគណបក្សដំបូងបង្អស់ដែលលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវប្រឈមក្រោយពីបានកាន់អំណាចអស់រយៈពេល ៣២ឆ្នាំមកនេះ។ រដ្ឋាភិបាលបានអះអាងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានផែនការធ្វើ «បដិវត្តពណ៌» បះបោរប្រឆាំងនឹងរបបរបស់លោក ក៏ប៉ុន្តែការណ៍នេះគឺគ្រាន់តែជាលេសដែលមនុស្សទូទៅពិបាកនឹងជឿណាស់។
លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវប្រឈមនឹងការបោះឆ្នោតជាតិ នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខនេះ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាលោកត្រូវរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រដោយកម្ចាត់ចោលគណបក្សប្រឆាំងចេញពីឆាកនយោបាយតែម្តង។ កាលពីខែមិថុនា កន្លងទៅ លោក ហ៊ុន សែន បានព្រមានក្រុមអ្នកប្រឆាំងឲ្យត្រៀមរៀបចំក្ដារមឈូសទុកឲ្យហើយជាស្រេច។ សេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការកំពូល មានន័យថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបាត់បង់អាសនៈសភារបស់ខ្លួនទាំង ៥៥អាសនៈ ក្នុងចំណោមអាសនៈរដ្ឋសភាសរុបចំនួន១២៣ អាសនៈ។
មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺលោក កឹម សុខា មិនអាចរត់ភៀសខ្លួនបានទេ។ លោកត្រូវបានកងកម្លាំងចម្រុះរដ្ឋាភិបាលចាប់ឃុំខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៣ កញ្ញា ក្រោមការចោទប្រកាន់ថា បានប្រព្រឹត្តអំពើក្បត់ជាតិ ដោយផ្អែកលើបទចោទដែលជាការច្នៃប្រឌិត ផ្ដើមចេញពីវីដេអូឃ្លីបឆ្នាំ២០១៣ ដែលក្នុងវីដេអូឃ្លីបនោះ លោក កឹម សុខា បានថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកគាំទ្ររបស់លោកនៅឯបរទេសថា លោកបានទទួលការគាំទ្រពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងដំបូន្មាននានាក្នុងការធ្វើផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយ។ ជាលទ្ធផល លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលយកមកធ្វើជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ លោក កឹម សុខា ត្រូវបានគេយកទៅឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារយ៉ាងដាច់ស្រយាលមួយ។ របបលោក ហ៊ុន សែន ដដែលនេះ ក៏បានបង្កការយាយីមកលើអតីតមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺលោក សម រង្ស៊ី តាមរយៈបទចោទប្រកាន់ជាច្រើនដែលមានលក្ខណៈនយោបាយសុទ្ធសាធ។ លោក សម រង្ស៊ី បានរត់ភៀសខ្លួនពីប្រទេសកម្ពុជា ហើយបច្ចុប្បន្នកំពុងស្នាក់នៅទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង។
បទវិចារណកថារបស់កាសែត ឌឹ វ៉ាស៊ីន ប៉ុស្ដិ៍ ដដែលនេះសរសេរបន្តថា ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ លោក ហ៊ុន សែន បានបង្កើនយុទ្ធនាការប្រឆាំងនឹងសង្គមស៊ីវិល និងសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិដោយសេរីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ការតម្រូវឲ្យបង់ពន្ធយ៉ាងច្រើនក្រាស់ក្រែលដ៏ហួសប្រមាណ បានបង្ខំឲ្យកាសែតបរទេស ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) បញ្ឈប់ការបោះពុម្ពផ្សាយ និងបិទទ្វារការិយាល័យរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជា។ ជាមួយគ្នានេះដែរ ស្ថានីយវិទ្យុក្នុងស្រុកមួយចំនួនដែលផ្សាយតាមប្រព័ន្ធ អេហ្វ.អឹម (FM) ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក៏ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលបញ្ជាឲ្យបញ្ឈប់កម្មវិធីផ្សាយព័ត៌មានបន្តពីវិទ្យុអាស៊ីសេរី (RFA) និងវិទ្យុផ្សាយសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក (VOA)។ ក្រោយមក វិទ្យុអាស៊ីសេរី បានបិទការិយាល័យក្រុងភ្នំពេញ របស់ខ្លួន ក្រោយពេលអាជ្ញាធរកម្ពុជា គំរាមចាប់ខ្លួនអ្នករាយការណ៍របស់វិទ្យុនេះដាក់ពន្ធនាគារ។ នារយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃថ្មីៗនេះ អាជ្ញាធរបានចាប់ឃុំខ្លួនអតីតបុគ្គលិកពីររូបរបស់វិទ្យុនេះ ដោយលើកហេតុផលថា ពួកគេអាចជាប់ពាក់ព័ន្ធការលួចធ្វើព័ត៌មានខុសច្បាប់។ កាលពីខែសីហា របបរបស់លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាឲ្យវិទ្យាសា្ថនជាតិប្រជាធិបតេយ្យ ហៅកាត់ថា NDI ដែលជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល មានទំនាក់ទំនងជាមួយគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ឲ្យបញ្ឈប់ប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ជាមេដឹកនាំផ្តាច់ការនិយម លោក ហ៊ុន សែន ដែលកាលពីពេលអតីតកាលធ្លាប់អនុគ្រោះដល់ក្រុមនយោបាយប្រឆាំង តាមរយៈការចាត់វិធានការមួយចំនួន ឥឡូវនេះ លោកកំពុងតែលប់បំបាត់ចោលតែម្តងមិនឲ្យមានការប្រកួតប្រជែងស្មើភាពគ្នា ដែលជាកម្លាំងចលករមួយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ ដែលជាអ្នកនយោបាយជាន់ខ្ពស់មួយរូបក្នុងគណបក្សប្រឆាំង ដែលបានគេចខ្លួនទៅក្រៅប្រទេសជាមួយក្រុមអ្នកនយោបាយរួមអាជីពដទៃទៀតរបស់អ្នកស្រី បានថ្លែងថា ការរម្លាយគណបក្សនេះ ស្តែងឲ្យឃើញពី «ការបញ្ចប់ទៅយ៉ាងពិតប្រាកដនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា»។
កាសែតសរសេរបន្តបទវិចារណកថារបស់ខ្លួនតាមបែបឌឺដងថា ការប្រកាសរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ ក្នុងពេលថ្លែងសុន្ទរកថាស្បថចូលកាន់តំណែងប្រធានាធិបតីរបស់លោក ដោយនៅពេលនោះលោកបានថ្លែងថា «សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងមិនព្យាយាមបង្ខំឲ្យប្រទេសដទៃធ្វើតាមក្រឹត្យក្រមប្រជាធិបតេយ្យដូចខ្លួននោះទេ» បានលើកទឹកចិត្តឲ្យក្រុមមេដឹកនាំមានអំណាចមួយចំនួន ដូចជាលោក ហ៊ុន សែន ជាដើម ឲ្យធ្វើការគាស់រម្លើងសិទ្ធិសេរីភាពចោលតែម្តង។
កាសែតសរសេរថា កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ សេតវិមានរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍តាមរបៀបស្តីបន្ទាសមួយចំពោះលោក ហ៊ុន សែន ដោយបានព្រមានថា លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើឲ្យវត្តមានរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នៅលើឆាកអន្តរជាតិ កំពុងស្ថិតក្នុងភាពប្រថុយប្រថាន។ ជាមួយគ្នានេះ សេតវិមានបានសន្យាថា នឹងចាត់វិធានការជាក់លាក់ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងទង្វើរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលមិនមានលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យទាំងអស់នេះ។
កាសែត ឌឹ វ៉ាស៊ីនតុន ប៉ុស្តិ៍ សរសេរបិទបញ្ចប់បទវិចារណកថារបស់ខ្លួនដោយសន្និដ្ឋានថា នេះប្រហែលជាមកពីរដ្ឋបាលលោក ដូណាល់ ត្រាំ កំពុងតែភ្ញាក់ខ្លួន ដែលហាក់ទំនងជាចង់យឺតពេលបន្តិចទៅហើយ ដោយត្រូវប្រឈមនឹងតថភាពដែលថា សហរដ្ឋអាមេរិកមិនអាចធ្វើព្រងើយកន្តើយចំពោះកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសជាតិដទៃទៀតបានតទៅទៀតទេ នៅគ្រាដែលលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកំពុងស្ថិតក្រោមការគំរាមកំហែង។
កាសែត ឌឹ វ៉ាស៊ីនតុន ប៉ុស្តិ៍ (The Washington Post) ដ៏ល្បីល្បាញរបស់អាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែវិច្ឆិកា បានបោះពុម្ពផ្សាយនូវអត្ថបទវិចារណកថា ដែលឆ្លុះឲ្យឃើញពីគោលជំហរ និងទស្សនៈរបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលកាសែតនេះ ដោយដាក់ចំណងជើងធំៗថា «ការស្តីបន្ទាសដ៏ចាំបាច់បំផុតរបស់សេតវិមានចំពោះប្រទេសមួយដែលលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យត្រូវបានសម្លាប់»។
កាសែតសន្និដ្ឋានថា នៅមិនទាន់យឺតពេលនៅឡើយទេដែលសហរដ្ឋអាមេរិក ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) មិនអាចធ្វើព្រងើយកន្តើយចំពោះកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសជាតិដទៃទៀតនៅពេលដែលលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៃប្រទេសទាំងនោះកំពុងស្ថិតក្រោមការគំរាមកំហែង។ ក្នុងបទវិចារណកថាលើកនេះរបស់កាសែតអាមេរិកាំង ដែលមានទំនោរទៅរកផ្នែកសេរីនិយមមួយនេះ អមជាមួយនឹងរូបថតលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅក្នុងឯកសណ្ឋានជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាលខ្មែរក្នុងពេលដែលលោកបានចូលរួមប្រារព្វទិវាឯករាជ្យជាតិកាលពីដើមខែវិច្ឆិកា កន្លងទៅនេះ។
កាសែតសរសេរថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលបានរឹតត្បិតយ៉ាងណែនបន្តិចម្តងៗទៅលើជីវិតលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងប្រទេសកម្ពុជានេះ បានធ្វើជាបញ្ចើចបញ្ចើបែបលុតក្រាបនៅចំពោះមុខប្រធានាធិបតី លោក ដូណាល់ ត្រាំ ក្នុងពេលដែលលោកធ្វើបទអន្តរាគមន៍ក្នុងសន្និសីទកំពូលអាស៊ាន កាលពីថ្ងៃទី១៣ វិច្ឆិកា នៅទីក្រុងម៉ានីល ប្រទេសហ្វីលីពីន។ លោក ហ៊ុន សែន បានសាទរចំពោះការសន្យារបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ដែលថា សហរដ្ឋអាមេរិក នឹងមិនជ្រៀតជ្រែកលើកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសដទៃនោះឡើយ។ កាសែតសរសេរបន្តថា កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៦ វិច្ឆិកា តុលាការកំពូលនៃប្រទេសកម្ពុជា ដូចដែលគេរំពឹងទុក បានប្រកាសរម្លាយគណបក្សប្រឆាំងធំជាងគេ គឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចោលតែម្តង ស្របតាមការបង្គាប់បញ្ជារបស់លោក ហ៊ុន សែន។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ២០១២ បានក្លាយជាគណបក្សដំបូងបង្អស់ដែលលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវប្រឈមក្រោយពីបានកាន់អំណាចអស់រយៈពេល ៣២ឆ្នាំមកនេះ។ រដ្ឋាភិបាលបានអះអាងថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានផែនការធ្វើ «បដិវត្តន៍ពណ៌» បះបោរប្រឆាំងនឹងរបបរបស់លោក ក៏ប៉ុន្តែការណ៍នេះគឺគ្រាន់តែជាលេសដែលមនុស្សទូទៅពិបាកនឹងជឿណាស់។
លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវប្រឈមនឹងការបោះឆ្នោតជាតិ នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខនេះ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាលោកត្រូវរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រដោយកម្ចាត់ចោលគណបក្សប្រឆាំងចេញពីឆាកនយោបាយតែម្តង។ កាលពីខែមិថុនា កន្លងទៅ លោក ហ៊ុន សែន បានព្រមានក្រុមអ្នកប្រឆាំងឲ្យត្រៀមរៀបចំក្ដារមឈូសទុកឲ្យហើយជាស្រេច។ សេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការកំពូល មានន័យថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបាត់បង់អាសនៈសភារបស់ខ្លួនទាំង ៥៥អាសនៈ ក្នុងចំណោមអាសនៈរដ្ឋសភាសរុបចំនួន១២៣ អាសនៈ។ មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺលោក កឹម សុខា មិនអាចរត់ភៀសខ្លួនបានទេ។ លោកត្រូវបានកងកម្លាំងចម្រុះរដ្ឋាភិបាលចាប់ឃុំខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៣ កញ្ញា ក្រោមការចោទប្រកាន់ថា បានប្រព្រឹត្តអំពើក្បត់ជាតិ ដោយផ្អែកលើបទចោទដែលជាការច្នៃប្រឌិត ផ្ដើមចេញពីវីដេអូឃ្លីបឆ្នាំ២០១៣ ដែលក្នុងវីដេអូឃ្លីបនោះ លោក កឹម សុខា បានថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកគាំទ្ររបស់លោកនៅឯបរទេសថា លោកបានទទួលការគាំទ្រពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងដំបូន្មាននានាក្នុងការធ្វើផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយ។ ជាលទ្ធផល លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលយកមកធ្វើជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
លោក កឹម សុខា ត្រូវបានគេយកទៅឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារយ៉ាងដាច់ស្រយាលមួយ។ របបលោក ហ៊ុន សែន ដដែលនេះ ក៏បានបង្កការយាយីមកលើអតីតមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺលោក សម រង្ស៊ី តាមរយៈបទចោទប្រកាន់ជាច្រើនដែលមានលក្ខណៈនយោបាយសុទ្ធសាធ។ លោក សម រង្ស៊ី បានរត់ភៀសខ្លួនពីប្រទេសកម្ពុជា ហើយបច្ចុប្បន្នកំពុងស្នាក់នៅទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង។ បទវិចារណកថារបស់កាសែត ឌឹ វ៉ាស៊ីន ប៉ុស្ដិ៍ ដដែលនេះសរសេរបន្តថា ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ លោក ហ៊ុន សែន បានបង្កើនយុទ្ធនាការប្រឆាំងនឹងសង្គមស៊ីវិល និងសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិដោយសេរីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ការតម្រូវឲ្យបង់ពន្ធយ៉ាងច្រើនក្រាស់ក្រែលដ៏ហួសប្រមាណ បានបង្ខំឲ្យកាសែតបរទេស ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) បញ្ឈប់ការបោះពុម្ពផ្សាយ និងបិទទ្វារការិយាល័យរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជា។ ជាមួយគ្នានេះដែរ ស្ថានីយវិទ្យុក្នុងស្រុកមួយចំនួនដែលផ្សាយតាមប្រព័ន្ធ អេហ្វ.អឹម (FM) ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក៏ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលបញ្ជាឲ្យបញ្ឈប់កម្មវិធីផ្សាយព័ត៌មានបន្តពីវិទ្យុអាស៊ីសេរី (RFA) និងវិទ្យុផ្សាយសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក (VOA)។
ក្រោយមក វិទ្យុអាស៊ីសេរី បានបិទការិយាល័យក្រុងភ្នំពេញ របស់ខ្លួន ក្រោយពេលអាជ្ញាធរកម្ពុជា គំរាមចាប់ខ្លួនអ្នករាយការណ៍របស់វិទ្យុនេះដាក់ពន្ធនាគារ។ នារយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃថ្មីៗនេះ អាជ្ញាធរបានចាប់ឃុំខ្លួនអតីតបុគ្គលិកពីររូបរបស់វិទ្យុនេះ ដោយលើកហេតុផលថា ពួកគេអាចជាប់ពាក់ព័ន្ធការលួចធ្វើព័ត៌មានខុសច្បាប់។ កាលពីខែសីហា របបរបស់លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាឲ្យវិទ្យាសា្ថនជាតិប្រជាធិបតេយ្យ ហៅកាត់ថា NDI ដែលជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល មានទំនាក់ទំនងជាមួយគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ឲ្យបញ្ឈប់ប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ជាមេដឹកនាំផ្តាច់ការនិយម លោក ហ៊ុន សែន ដែលកាលពីពេលអតីតកាលធ្លាប់អនុគ្រោះដល់ក្រុមនយោបាយប្រឆាំង តាមរយៈការចាត់វិធានការមួយចំនួន ឥឡូវនេះ លោកកំពុងតែលប់បំបាត់ចោលតែម្តងមិនឲ្យមានការប្រកួតប្រជែងស្មើភាពគ្នា ដែលជាកម្លាំងចលករមួយនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ ដែលជាអ្នកនយោបាយជាន់ខ្ពស់មួយរូបក្នុងគណបក្សប្រឆាំង ដែលបានគេចខ្លួនទៅក្រៅប្រទេសជាមួយក្រុមអ្នកនយោបាយរួមអាជីពដទៃទៀតរបស់អ្នកស្រី បានថ្លែងថា ការរម្លាយគណបក្សនេះ ស្តែងឲ្យឃើញពី «ការបញ្ចប់ទៅយ៉ាងពិតប្រាកដនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា»។ កាសែតសរសេរបន្តបទវិចារណកថារបស់ខ្លួនតាមបែបឌឺដងថា ការប្រកាសរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ ក្នុងពេលថ្លែងសុន្ទរកថាស្បថចូលកាន់តំណែងប្រធានាធិបតីរបស់លោក ដោយនៅពេលនោះលោកបានថ្លែងថា «សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងមិនព្យាយាមបង្ខំឲ្យប្រទេសដទៃធ្វើតាមក្រឹត្យក្រមប្រជាធិបតេយ្យដូចខ្លួននោះទេ» បានលើកទឹកចិត្តឲ្យក្រុមមេដឹកនាំមានអំណាចមួយចំនួន ដូចជាលោក ហ៊ុន សែន ជាដើម ឲ្យធ្វើការគាស់រម្លើងសិទ្ធិសេរីភាពចោលតែម្តង។
កាសែតសរសេរថា កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ សេតវិមានរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍តាមរបៀបស្តីបន្ទាសមួយចំពោះលោក ហ៊ុន សែន ដោយបានព្រមានថា លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើឲ្យវត្តមានរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នៅលើឆាកអន្តរជាតិ កំពុងស្ថិតក្នុងភាពប្រថុយប្រថាន។ ជាមួយគ្នានេះ សេតវិមានបានសន្យាថា នឹងចាត់វិធានការជាក់លាក់ ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងទង្វើរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលមិនមានលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យទាំងអស់នេះ។
កាសែត ឌឹ វ៉ាស៊ីនតុន ប៉ុស្តិ៍ សរសេរបិទបញ្ចប់បទវិចារណកថារបស់ខ្លួនដោយសន្និដ្ឋានថា នេះប្រហែលជាមកពីរដ្ឋបាលលោក ដូណាល់ ត្រាំ កំពុងតែភ្ញាក់ខ្លួន ដែលហាក់ទំនងជាចង់យឺតពេលបន្តិចទៅហើយ ដោយត្រូវប្រឈមនឹងតថភាពដែលថា សហរដ្ឋអាមេរិកមិនអាចធ្វើព្រងើយកន្តើយចំពោះកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសជាតិដទៃទៀតបានតទៅទៀតទេ នៅគ្រាដែលលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកំពុងស្ថិតក្រោមការគំរាមកំហែង៕
ប្រភព ៖ វិទ្យុអាស៊ីសេរី
No comments:
Post a Comment